Kserostomia (łac. Xerostomia) jest schorzeniem rozwijającym się z powodu uszkodzenia ślinianek. Suchość błony śluzowej jamy ustnej w przebiegu choroby prowadzi do odczuwania bólu w czasie żucia i połykania.
Kserostomia przyczynia się do zaburzeń odczuwania smaku, problemów z odżywianiem i mówieniem oraz do rozwoju próchnicy kwitnącej.
Istota kserostomii tkwi w niedoborze śliny. Kserostomia jest stanem, gdy ślinianki produkują zbyt małe ilości śliny, albo w ogóle jej nie produkują, podczas gdy organizm jest dość dobrze uwodniony.
Podczas badań zaobserwowano pewien związek między zachorowaniem na refluks żołądkowo-przełykowy i kserostomię. Choroba kserostomia może rozwinąć się w konsekwencji zażywania metaamfetaminy.
Skutki kserostomii są bardzo dotkliwe. Może ona prowadzić do depresji i wycofania się z życia społecznego.
Brak śliny przyczyną kserostomii?
Ślinianka jest merokrynowym gruczołem wydzielania zewnętrznego wytwarzającym ślinę.
Do elementów wydzielniczych dużych gruczołów ślinowych należą pęcherzyki i cewki. Przewody wyprowadzające obejmują przewody śródzrazikowe, przewody międzyzrazikowe i główne. Duże ślinianki są parzystymi gruczołami, których przewody wyprowadzające mają swe ujście w jamie ustnej. Do ich grona należą ślinianki przyuszne, podżuchwowe i podjęzykowe.
Małe gruczoły ślinowe mają natomiast postać małych i licznych grudek, które są rozsiane w błonie śluzowej. Ślina jest płynem produkowanym przez gruczoły ślinowe spływającym do jamy ustnej. Pełni ona wiele ważnych funkcji.
Bierze udział w trawieniu pokarmu, artykulacji dźwięków oraz chroni organizm przed wrogami, patogenami i pasożytami. Niedobór śliny prowadzi do negatywnych konsekwencji zdrowotnych, między innymi do wspomnianej wcześniej próchnicy kwitnącej.
Próchnica może doprowadzić do kserostomii?
Próchnica kwitnąca jest szybko postępującą chorobą obejmującą w dość krótkim czasie wiele zębów. W wielu przypadkach dotyczy ona powierzchni zębów, które są wolne od próchnicy. Występuje głównie u osób, u których wydzielanie śliny jest zmniejszone oraz u młodych ludzi, którzy często spożywają kariogenne produkty.
Ślina ma właściwości bakteriobójcze. Jeżeli jest jej zbyt mało bakterie odpowiedzialne za rozwój próchnicy zyskują szerokie pole działania. Najważniejsze z nich to paciorkowce i L. Acidophilus. Posiadają one zdolność do zainicjowania procesu próchnicowego przez wytwarzanie kwasów. W tym celu metabolizują cukry.
